2010
onze overleden medebroeders
14 Januari te Warmond
Gerard Peters, 84 jaar oud, 65 jaar minderbroeder en 58 jaar priester.
Na zijn studie in Megen trad hij in 1944 bij de franciscanen en maakte zijn noviciaat in Hoogcruts. Hij volgde de gewone weg tot hij in 1951 priester werd gewijd. In de eerste 25 jaar heeft hij als surveillant, als kapelaan en als godsdienstleraar op vele plaatsen in ons land gewerkt. Zijn zevenjarig kapelaanschap in Joure beschouwde hijzelf als de mooiste jaren uit deze periode. Op verzoek van de provinciaal vertrok hij in 1978 naar Linköping in Zweden. Dat betekende dat hij op 53-jarige leeftijd nog een nieuwe taal ging leren en dat niet zonder succes. Hij heeft zich daar 14 jaar in de communiteit goed thuis gevoeld, had tijd voor bezinning, wat hij steeds belangrijk gevonden heeft. En hij kon genieten van de heerlijke natuur van dit land. Toen de plannen voor de komst van Poolse medebroeders in Zweden rond waren, kwam Gerard in 1992 terug naar Nederland. Zes jaar was hij lid van de communiteit Megen, vanaf 1998 woonde hij in het zorgcentrum Alverna-Wijchen. Zijn gezondheid liet het steeds meer afweten; daarom werd hij in 2007 opgenomen in Mariënhaven, Warmond, waar hij de passende zorg kreeg die hij in zijn laatste jaren nodig had.
21 Januari te Sint-Truiden
Frans (Herwig) OOMS, geboren te Turnhout, 95 jaar oud, 73 jaar minderbroeder, 67 jaar priester.
Hij was een zeer competent bibliothecaris. In 1965 stichtte hij de vereniging van religieus wetenschappelijke bibliothecarissen. Hij was voorzitter/ondervoorzitter van de vereniging van archivarissen en bibliothecarissen van België, 10 jaar voorzitter van de Belgische commissie voor bibliografie. Vijf jaar was hij voorzitter van de Conseil international des associations des bibliothèques de théologie. Tussen 1962 en 1970 werkte hij te Quaracchi als assistent.
8 Februari te Gent
Prosper (Frans Xaveer) MARQUENIE, geboren te Lokeren, 95 jaar oud, 77 jaar minderbroeder.
Aanvankelijk was hij koster, portier en bedelbroeder te Lokeren en te Tielt. In 1945 werd hij gevraagd om de toenmalige commissaris van het H. Land, P. Theoduul Vanheirhom te assisteren. Dat heeft hij 30 jaar graag gedaan. Dat bracht hem ook 17 keer in het H. Land, waar hij bedevaarders begeleidde.
24 Februari te Helmond
Willem (Fulgence) Kager, 91 jaar oud, 71 jaar minderbroeder en 64 jaar priester.
In 1946 gaat hij naar Pakistan en wordt lector in kerkelijk recht en kerkgeschiedenis. Van 1950 tot 1970 is hij directeur van verschillende scholen, achtereenvolgens in Karachi, Hyderabad en Quetta. Na een Klinisch Pastorale Training kiest Willem in 1970 te gaan werken voor de gezondheidszorg van de mensen in de bergen bij Ziarat. In 1979 stopt hij met dit werk. Dan gaat hij zich een jaar lang bezig houden met bouw en herbouw van verschillende kerkjes. In 1980 komt hij terug naar Nederland. Hij ondergaat een zware operatie en herstelt daar goed van. Tot zijn 75e blijft hij daarna liturgische assistentie verlenen in de parochies van Schoorl, Nederhorst den Berg, in Huizen en Blaricum. In alle rust is hij in Helmond overleden.
18 Maart te Wijchen/Alverna
Wil (Ansfried) Krouwels, 86 jaar oud, 64 jaar minderbroeder en 57 jaar priester.
Op 22-jarige leeftijd volgde hij zijn broer en trad ook hij in bij de minderbroeders franciscanen. Als priester heeft hij altijd parochiewerk gedaan, met hart en ziel. Hij was werkzaam in Kolhorn, in Amsterdam-West, in Delft, in Wijchen, in Zwolle en in Den Haag. Diepe vriendschappen hield hij daaraan over. Hij heeft midden in de vernieuwing van het pastoraat gestaan, bij het aantrekken en samenwerken met leken in het parochiewerk. Hij was een man van vrede. Hij was actief betrokken bij de Vredeswacht in Woensdrecht, alsook bij de stille wacht op het Binnenhof, met de witte hes waarop Franciscus’ vredesgroet. Gerechtigheid en vrede hadden zijn bijzondere aandacht als lid van de franciscaanse werkgroep gerechtigheid en vrede.
De broederschap was zijn natuurlijk thuis. In 2002 verhuist hij naar Alverna, waar hij zich veilig voelde bij zijn medebroeders daar en verzekerd was van goede zorg. Zijn zelfstandigheid moest hij steeds meer inleveren, zijn geheugen liet hem steeds meer in de steek en ook zijn gezichtsvermogen nam af. Extra pijnlijk werd het leven voor hem toen hij last kreeg van botkanker. Deze laatste jaren waren niet eenvoudig voor hem. Maar hij bleef zijn optimisme en blijmoedigheid behouden. Maar de toestand ging zo achteruit, dat de dood zijn vriend werd.
20 Maart te Taipei (Taiwan)
Omer (Eleutheer) VAN HOYE, geboren te Kruishoutem, 88 jaar oud, 71 jaar minderbroeder,
64 jaar priester.
In 1947 vertrok hij naar China, waaruit hij vier jaar later werd verbannen. Toen trok hij voor 10 jaar naar Hongkong.
In 1961 verhuisde hij voor de eerste keer naar Taiwan, maar pendelde toen verscheidene keren tussen beide plaatsen tot hij zich in 1980 definitief in Taiwan vestigde, waar hij pastoor werd te Taipei. Tweemaal was hij overste van de Vlaamse minderbroeders en éénmaal vice-provinciaal van de Chinese franciscaanse provincie in Taiwan. Met hem werd een bladzijde omgedraaid in de geschiedenis van onze missie in China.
14 Mei te Weert
Jan (Constans) Poland, 88 jaar oud en 70 jaar minderbroeder.
Geboren in Nieuwe Niedorp treedt hij kort vóór zijn 18e verjaardag in bij de franciscanen te Weert. Vanaf het begin is hij werkzaam in de keuken, eerst als 2e kok, maar na zijn plechtige professie steeds hoofdkok. In Weert is hij totaal 30 jaar als kok werkzaam. Hier staat hij ook aan de start van het project ‘tafeltje dekje’. Van mei 1988 tot maart 1999 is broeder Constans kok in Utrecht. Dan komt hij terug in Weert, om in het zorgcentrum Hieronymus nog vele mantelzorgdiensten te verrichten voor de broeders en voor andere bewoners. Als organist blijft hij zijn bijdrage geven aan de liturgie. Bij elke verjaardag kun je van hem horen dat hij zo oud wil worden als zijn vader IJsbrand, die 93 jaar mocht worden. De oude dag komt toch met gebreken en na een opname in het ziekenhuis in Heerlen heeft hij een rollator nodig om mobiel te blijven. Elke middag heeft hij zijn vast tochtje naar de stadskerk, om even bij Maria te bidden. Een herseninfarct op Tweede Paasdag markeert de laatste periode: hij raakt gedeeltelijk verlamd en kan zich nauwelijks verstaanbaar maken. Hij wil nog blijven vechten, maar langzaam gaat hij beseffen, dat het een verloren strijd is. Daags na Hemelvaartsdag geeft hij in de vroege avond zijn leven aan God terug. In vrede slaapt hij in.
2 Juli te Hasselt
Jan (Erasmus) SMOLDERS, geboren te Sint-Lambrechts-Herk, 81 jaar oud,
60 jaar minderbroeder, 54 jaar priester.
Hij was leraar godsdienst te Eeklo en te Sint-Truiden, 3 jaar leraar Latijn, geschiedenis en zang aan ons college voor late roepingen te Rekem, 3 jaar kapelaan te Leopoldsburg. Vanaf 1967 kwam hij naar Hasselt en verzorgde de liturgie in onze kerk en dirigeerde er het zangkoor. Hij was er tevens directeur van de Derde Orde en medewerker aan het Valentinusblad.
7 Juli te Leiden
Nico Willibrord Niele, 89 jaar oud, 59 jaar minderbroeder.
Geboren in Hoogwoud treedt Nico op 30-jarige leeftijd in 1951 in. Hij volgt de gebruikelijke weg voor broeders: Weert, Alverna, Venray. Enkele maanden na zijn plechtige professie in 1957 krijgt hij een benoeming voor de keuken in Katwijk. In 1961 is hij nog even werkzaam in de keuken van Weert; daarna wordt hij de kok van broeders in Nijmegen. In 1967 vertrekt hij naar Heerlen, in 1986 naar Heerhugowaard, om in 1993 weer naar Heerlen terug te keren. Het leven van Nico bestond uit zorgen voor anderen en velen konden rekenen op zijn belangstelling. Iedereen was welkom en kon ‘aanschuiven’.
Nico was een levensgenieter. Hij genoot van de natuur, muziek en zang, tekenen en schilderen. Hij was een blijmoedig mens, die anderen ook liet delen in zijn levensvreugde.
In 1997 verhuisde hij naar Warmond, omdat hij steeds meer aangewezen werd op goede verzorging. Hij overleed in het ziekenhuis in Leiden. De uitvaartdienst vond plaats in Warmond, de begrafenis in Katwijk.
16 Augustus te Heusden-Zolder
Frans (Egwien) CLAES, geboren te Heusden, 88 jaar oud, 68 jaar minderbroeder, 62 jaar priester.
Bijna 30 jaar lang was hij leraar aan het college te Kolwezi. Samen met P. Vivald Servaes lag hij aan de basis van het onderwijs voor blanke kinderen in Kolwezi. In 1978 keerde hij definitief terug naar België en werd ziekenhuispastor te Tongeren. In 1983 en 1992 werd hij vicaris in onze gemeenschap aldaar. In 1997 verhuisde hij naar Heusden dicht bij zijn familie.
1 September te Nijmegen
Wim (Gelasius) Vrolijks, 81 jaar oud, 61 jaar minderbroeder en 55 jaar priester.
In 1948 is Wim in Vlodrop ingetreden. In 1955 priestergewijd, waarna hij zijn studie in Rome vervolgde. Hij promoveerde met een proefschrift over het Geduld van God. In 1961 werd hij lector in de theologie van onze priesteropleiding in Venray; in 1964 magister van de fraters. In 1966 verhuisde hij met alle fraters naar de Bilt en werd hij leider van het project de Bilt: de studenten gingen studeren aan de KTHU in Utrecht en woonden in een aantal rijtjeshuizen in de Bilt: een experiment, aangepast aan de geest van de tijd. In 1969 werd Wim bovendien directeur van de Franciscaanse Samenwerking, de voorloper van de Franciscaanse Beweging in Nederland. Van hieruit kwam hij ook met talrijke initiatieven: hij zette de Pinkstervoettocht op en begon met een nieuw communicatieblad voor Franciscaans Nederland. Hij werkte mee voor een nieuwe opleiding voor begeleiders van religieuzen. En als definitor en vice-provinciaal ondersteunde hij de vorming van kleine communiteiten. In verschillende periodes was hij binnen het provinciebestuur verantwoordelijk voor vorming en studie. Voor het aartsbisdom was hij nog werkzaam in het bedrijfsapostolaat in het dekenaat Arnhem. In 1995 vertrekt hij voor drie jaar als gardiaan naar Megen, om drie jaar later terug te keren naar Utrecht. Wim was begeleider van talrijke zusters en broeders en van vele communiteiten. Hij gaf vele retraites en begeleidde besturen en kapittels. In 2004 dwingt zijn gezondheid hem het wat rustiger aan te doen en verhuist hij naar Alverna. Eind 2009 wordt hij opgenomen in het zorgcentrum Berchmanianum in Nijmegen, waar hij ook zijn vruchtbaar leven in dankbaarheid aan de Heer teruggeeft.
6 November in De Bilt
Bob Schijns, 71 jaar oud, 52 jaar minderbroeder en 45 jaar priester.
Zijn eerste benoeming was het missiewerk in het huidige Papua. Hij werd er pastoor achtereenvolgens in Kokonoa, Wamena en Sentani. Na deze periode in de missie werd hij medewerker op de Franciscaanse missieprocuur. Zo maakte hij de verhuizing mee van Woerden naar Haarlem en in 1984 naar Utrecht. Hij gaat zich steeds meer bekwamen in het fotograferen en brengt heel wat uren door in de donkere kamer. Geleidelijk wordt zijn hobby zijn werk en fotografeert hij broeders en hun bezigheden voor de tijdschriften van de broederschap. In zijn pastorale werk is hij een gewaardeerd en goed luisteraar.
Dan openbaart zich een levensbedreigende ziekte. Bob heeft het er niet gemakkelijk mee. In zijn geloof vindt hij de kracht om er mee om te gaan. En langzaam groeit in hem een volledige overgave. De laatste weken van zijn leven wordt Bob liefdevol verzorgd in een hospice in De Bilt. Op 6 november 2010 legde hij zijn leven in Gods hand.
8 November te Antwerpen
Mathieu (Edmund) VERDONCK, geboren te Houthalen, 89 jaar oud, 71 jaar minderbroeder
en 65 jaar priester.
Na de eloquentie werd hij leraar benoemd aan ons college te Heusden. Vier jaar later verhuisde hij naar Brussel om les te geven in een meisjeslycum. In 1954 werd hij leraar in Kolwezi en doceerde er 20 jaar lang verschillende vakken. In 1974 keerde hij definitief naar België terug en gaf hij Latijn aan het college te Sint-Truiden. Tevens engageerde hij zich gedurende 30 jaar in de parochiepastoraal van de hoofdkerk tot in 2004. Als goede zanger en liefhebber van het gregoriaans dirigeerde hij er het Gregoriuskoor.
24 November te Belo Horizonte (Brazilië)
Hubertino Backes, 96 jaar oud, 77 jaar minderbroeder en 70 jaar priester.
Geboren in Würselen, een gemeente ten noorden van Aken, treedt hij op 19-jarige leeftijd in bij de franciscanen. Kort voor het uitbreken van de oorlog wordt hij in Weert priester gewijd. Na de oorlog wordt hij in 1947 uitgezonden naar de missie in China. Het jaar daarop vertrekt hij als student naar Californië. Een jaar later wordt hij opnieuw uitgezonden naar de missie, nu naar Brazilië. Hij is daar werkzaam in het onderwijs en in het basispastoraat. Hij staat aan de wieg van het franciscaans college in Belo Horizonte. Hij is een geliefde medebroeder en een man van studie, bezinning, diepgang en gebed. De laatste zes jaar van zijn leven is hij bedlegerig en kan steeds minder met de wereld om hem heen communiceren. Daags na zijn overlijden wordt hij begraven op het kloosterkerkhof van Areias.
27 November te Valkenburg
Paul Lonissen, 76 jaar oud, 55 jaar minderbroeder en 48 jaar priester.
Geboren in Kerkrade, in Bleijerheide waar het pastoraat toevertrouwd was aan de minderbroeders-franciscanen. Zijn studie voor het priesterschap begint hij dan ook op het gymnasium van Megen. In 1962 wordt hij priester gewijd in Alverna. Na de eloquentiecursus in Maastricht, is hij een jaar assistent in Weert. In 1964 volgt zijn eerste echte benoeming in het pastoraat en wordt hij kapelaan in Berghem bij Oss. Van 1971 tot 1974 is hij lid van het pastorale team van de Bommelerwaard. De volgende drie jaren is hij lid van het pastorale team van de Nieuwe Groenmarkt in Haarlem. Vanaf 1980 tot aan zijn emeritaat in 1993 is hij conrector aan het psychiatrisch centrum St. Anna in Venray. Zelf zegt hij van deze tijd, dat deze de mooiste jaren van zijn leven waren. Gewoon meeleven en omgaan met eenvoudige mensen, dat is zijn kracht.
Vanaf 1996 woont hij in een flatje in Heerlen, hij geniet van zijn vrije tijd. Hij fietst en wandelt door de mooie natuur van Zuid-Limburg. Tevens is hij een zeer gewaardeerd lid van de regionale communiteit van Zuid-Limburg. Na een kort ziekbed van enkele weken, waarbij hij opgenomen is in de communiteit van Valkenburg, heeft hij in vrede zijn leven aan zijn Schepper teuggegeven.
7 December te Warmond
Bokke Pieter Douma, 86 jaar oud, 67 jaar minderbroeder en 60 jaar priester.
Geboren in Baarderadeel, een voormalige gemeente in het midden van Friesland. In 1943 treedt Bokke in Hoogcruts in, en wordt in 1950 in Weert priester gewijd. Na de cursus eloquentia in Maastricht, wordt hij magister cantus in Alverna. Vanaf 1954 is hij werkzaam in het parochiepastoraat: eerst als kapelaan in Coevorden, en daarna in Amsterdam, Robert Scottstraat. In 1969 wordt hij pastoor van de Franciscusparochie in Amsterdam (de Boom). In 1984 pastoor in Leiden, Antoniusparochie.
In 1990 gaat Bokke met emeritaat maar wordt aansluitend benoemd tot pastor van het kloosterverzorgingshuis Mariëngaerde/Mariënweide in Warmond en tot gardiaan van de broeders aldaar; een taak die hij nog negen jaar vanuit Leiden zal vervullen. Hij wordt zeer gewaardeerd door zijn trouw aan bewoners en zijn belangstelling voor de medewerkers. Hij weet in de verkondiging en in de zang een goed verzorgde liturgie te brengen. In 1999 gaat hij echt met emeritaat; twee jaar later gaat hij ook in Warmond wonen en geniet in dankbaarheid van de zorg die hij er mag ontvangen. Deze fiere, onafhankelijke Fries weet toch zijn groeiende hulpbehoevendheid te aanvaarden. Als een tevreden en dankbaar mens geeft hij zijn leven tenslotte aan de Heer terug.
