2004

onze overleden medebroeders

1 Januari te Warmond

Ivo, Guilherme (Willem) Helsloot, 91 jaar oud, 67 jaar minderbroeder en 60 jaar priester.

Diep getroffen door het overlijden van zijn broer – onze medebroeder Gulielmus – besloot hij minderbroeder-priester te worden, gaf zijn administratieve baan op en ging als ‘ouderling’ naar ons missiecollege St. Willibrord te Katwijk. Na zijn priesterwijding was hij assistent en aalmoezenier van de Nederlanders die terugkeerden uit de ‘Arbeitseinsatz’. In deze functie waaraan hij goede herinneringen bewaard heeft, heeft hij veel mensenkennis opgedaan.

Van 1946 tot 1970 heeft hij in Brazilië gewerkt: als leraar, kapelaan, ziekenhuispastor, melaatsenpastor en pastoor.

In 1970 keerde hij naar Nederland terug, werd pastor in Beverwijk en heeft vele jaren gezorgd voor zijn zieke zus.

In Mariëngaerde in Warmond bracht hij zijn laatste levensjaren door.

3 Januari te Heusden-Zolder

Albert (Gandulf) LERNO, uit Lokeren, 83 jaar oud, 65 jaar minderbroeder en 59 jaar priester.

Hij begon als leraar aan het H. Hartcollege en werd er huismeester gedurende een halve eeuw. Hij was verantwoordelijk voor de gebouwen, nieuwbouw, aanwerving en tewerkstelling van het werkvolk. De goede gang van de school berustte grotendeels in zijn handen. Hij was er ook vicaris en gardiaan.

12 Januari te Rekem

Louis (Eustache) CLAES, geboren te Heusden-Zolder 80 jaar oud, 43 jaar minderbroeder.

Hij trad in de orde op 33-jarige leeftijd. Twee van zijn broers werden ook minderbroeder. Hij kreeg opleiding in een tuinbouwschool en werkte als hovenier achtereenvolgens in de grote tuin van Vaalbeek, vanaf 1962 in de tuin te Sint-Truiden, om vanaf 1972 nog 30 jaar te werken in de tuin te Rekem.

17 Januari te Sneek

Titus Saalbrink, 80 jaar oud, 55 jaar minderbroeder.

Tot 1980 heeft hij gefunctioneerd als portier in onze grote kloosters Alverna en Maastricht en was hij termijnbroeder in Woerden. Na sluiting van het klooster te Alverna verhuisde hij naar Friesland. De sociale vaardigheden waarvan hij blijk had gegeven in bovengenoemde functies kon hij er benutten: in Oosterwierum en in Sneek waar hij met zijn medemensen/parochianen meeleefde met hun vreugde en verdriet.

Om zijn hartelijke en grote inzet voor de mensen om hem heen werd hij onderscheiden met de eremedaille in zilver Orde van Oranje Nassau.

29 Januari te Den Haag

Rochus (Gerard) van Egmond, 77 jaar oud, 59 jaar minderbroeder en 52 jaar priester.

De eerste jaren na zijn priesterwijding verleende hij assistenties en was hij leraar in Megen. In 1957 werd hij benoemd tot medewerker aan het Open-Deur-werk in Delft waaraan hij 14 jaar verbonden bleef. In latere jaren was hij er directeur.

In 1971 werd hij medewerker van het Dekenaat Den Haag voor missie en vredesvraagstukken. Vanuit deze functie was hij nauw betrokken bij het Oecumenisch Aandachtscentrum waar mensen kunnen binnenlopen om een gesprek aan te gaan, om in de aanwezige literatuur informatie op te doen. Lange tijd was hij een van de leidende figuren. Naast dit werk was hij vele jaren de broederschap dienstbaar door zijn lidmaatschap van de commissie GVES totdat zijn ziekte waaraan hij is overleden hem dwong zijn lidmaatschap op te geven.

19 Februari te Wijchen

Gerald (Cees) Steegers, 78 jaar oud, 55 jaar minderbroeder en 48 jaar priester.

Zijn leven lang heeft hij te kampen gehad met een zwakke gezondheid. Desondanks heeft hij zich zo goed mogelijk ingezet voor het parochiewerk in Wijchen – St. Antonius Abt – als assistent en als kapelaan. In 1982 werd hij benoemd tot pastor van het kloosterbejaardenoord La Verna. Zijn zwakke gezondheid dwong hem na een paar jaar om terug te treden. Sindsdien leidde hij een teruggetrokken leven en kon hij steunen op de liefdevolle verzorging van een medebewoonster, zr. Odilia Verwegen.

25 Februari te Amsterdam

Dietram (Ton) Schrage, 71 jaar oud, 52 jaar minderbroeder en 45 jaar priester.

Na zijn priesterwijding was hij tot 1979 werkzaam in Noord-Holland: als assistent en medewerker van het Oecumenisch Apostolaatscentrum van de Minderbroeders in Hoorn, van de buitenpost hiervan in Zaandam èn als lid van het pastorale team in Heerhugowaard.

Na een sabbath-periode nam hij het pastoraat op zich in de St. Jozefparochie in Amsterdam en werd vicaris van de communiteit. Hij breidde zijn werkzaamheden uit met het lidmaatschap van het dekenale team Oud-West en het deservitorschap van de parochie St. Franciscus (De Boom).

De teruggang van de parochie St. Jozef maakte kerksluiting noodzakelijk.

Op verzoek van het provinciebestuur sloot hij zich aan bij de vormingscommuniteit in Brussel waar hij een werkkring vond in een parochie en in San Damiano – opvanghuis voor vluchtelingen en asielzoekers.

Naast zijn pastorale werkzaamheden diende Ton de broederschap als definitor en gedelegeerde van de Clarissen. In 2000 keert hij terug in Amsterdam. Hij wordt gardiaan in de Derkinderenstraat en is vol plannen.

Een ernstige ziekte maakte de uitvoering hiervan onmogelijk. Na een kort en hevig ziekbed is hij thuis overleden.

19 Maart te Sint-Truiden

Hubert (Benjamin) DE TROEYER, uit Turnhout, 91 jaar oud, 69 jaar minderbroeder en 62 jaar priester.

Hij was doctor in de geschiedkundige wetenschappen en laureaat van de Academie van Letteren en Wijsbegeerte. Zijn werk over de Nederlandse schrijvers en hun publicaties in de 16de eeuw muntte uit door volledigheid en nauwkeurigheid. Zijn hele leven publiceerde hij talrijke artikels en studies o.a. in Franciscana. Naast zijn bureau zag men ook tekeningen, portretten en onafgewerkte schilderijen staan. Hij had inderdaad een meer dan gewone aanleg voor plastische kunsten.

26 Maart te Hasselt

Lucien (Januarius) GEBOORS, uit Hasselt, 79 jaar oud, 59 jaar minderbroeder en 53 jaar priester.

Na zijn priesterwijding stuurden de oversten hem naar de universiteit, maar op herhaald aandringen mocht hij naar Chili. Hij leerde zeer vlug perfect Spaans spreken en kreeg direct werk in overvloed: eerst als leraar, dan als rector van een middelbare school. Na zeven jaar zwoegen moest hij wegens gezondheidsredenen naar België terugkeren. In Hasselt heeft hij nog vele jaren allerlei diensten bewezen.

31 Maart te Antwerpen

August (Bernold) MEYS, uit Hoboken, 76 jaar oud, 56 jaar minderbroeder en 50 jaar priester.

Na zijn priesterwijding woonde hij een tijd in het klooster van Eeklo. In 1956 vroeg hij om naar Kongo te mogen gaan. In Kasaji kreeg hij de zorg voor een tuinbouwschool. Vijf jaar later werd hij leraar in de normaalschool in Kandua. Daar had hij ook de zorg voor een Chirogroep. Na de onafhankelijkheid en de staatsgreep van Mobutu was er voortdurend wanorde in Kongo. In 1968 was hij Kolwezi. Kort daarop verliet hij Kongo en was in België nog enkele jaren pastoor in de parochie op het Kiel (Antwerpen).

12 Juni te Weert

Odulphus (Hielke) Hylkema, 88 jaar oud en 72 jaar minderbroeder.

In zijn lange leven als minderbroeder is hij zijn medebroeders en zijn medemensen op verschillende manieren van dienst geweest.

In Drachten: portier en koster. In Venray: portier. Daar droeg hij medeverantwoordelijkheid voor de opleiding van jonge broeders.

Daarna begon een nieuwe periode: die van administratieve werkzaamheden: op de schooladministratie van het St. Bernardinuscollege en als medewerker op ons archief in Utrecht.

In 1978 breekt een nieuwe levensfase aan: in Kerkrade werd hij pastoraal assistent belast met de zorg voor de bejaarden en gardiaan van de communiteit. In 1991 keerde hij terug naar Friesland – Bolsward – om te genieten van zijn pensioen. Vanwege zijn afnemend gezichtsvermogen en de beperking van zijn gehoor was verzorging noodzakelijk. Hij heeft deze in Weert gevonden.

19 Juni te Sydney (Australië)

Angelus (Matthew) Giesbers, 81 jaar oud en 61 jaar minderbroeder.

Tot 1954 heeft hij de broederschap gediend als refterier, keukenassistent en kok. In 1954 vertrok hij naar Pakistan waar hij zich eerst inzette voor het technisch onderwijs als leraar en vice-directeur van het internaat in Nawabshah en vervolgens zich liet omscholen tot paramedisch werker. Bestemd voor Bangladesh kon hij wegens weigering van zijn visum zijn nieuwe beroep niet uitoefenen en vond een nieuwe taak in Waverley (Australië) waar hij als lid van de communiteit aldaar missieprocurator werd voor onze broeders in Papua vooral waar het vliegtuigonderdelen betreft en de zorg op zich nam voor de Nederlandse emigranten – vooral de ouderen. Voor hen was hij een hartelijke en trouwe steun.

25 Juni te Sint-Truiden

Albert (Hubert) VAN BRABANT, uit Hasselt, 87 jaar oud, 66 jaar minderbroeder en 60 jaar priester.

Na zijn studie voor onderwijzer trad hij op 20-jarige leeftijd in de orde. Priester gewijd, studeerde hij een drietal jaren aan de KUL. Dan werd hij naar Kongo gezonden als leraar en directeur aan het college te Kolwezi. Teruggekeerd in België in 1954 nam hij meerdere taken op zich in Lokeren en Rekem en was hij vier jaar gardiaan in Leuven. In 1968 kreeg hij de zorg voor de zusters van Maria te Sint-Truiden en later te Melveren, een taak die hij combineerde met de zorg voor FLO, predicatie en biechtstoel.

26 Juni te Hasselt

René (Edwien) CLAES, uit Heusden-Zolder, 76 jaar oud en 52 jaar minderbroeder.

Zijn twee broers missionarissen achterna, trad hij als zeventienjarige in de orde. In 1959 vertrok hij als missionaris naar Kongo. Daar heeft hij veertig jaar lang veel werk verricht. Hij was verstandig en had al gauw een eigen visie op het missionarisleven. Hij nam initiatieven, volgde een opleiding als piloot in de hoop de ver uiteenliggende missieposten van Kolwezi, Kamina en Lubumbashi te verbinden voor samenwerking en bevoorrading. Hij bestudeerde een betaalbaar middel om de missies met zonenergie van elektriciteit te voorzien. Hij slaagde erin via telecommunicatie contacten te leggen tussen de posten. Een malaria-koortsaanval bracht hem aan de rand  van de dood. In België bleef hij in contact met zijn Kongolese bisschop Songa-Songa.

19 Juli te Tielt

Jan (Mansueet) VANHERK, 85 jaar oud, 63 jaar minderbroeder en 57 jaar priester.

Na zijn priesterwijding trok hij in 1948 naar Chili. Hij werd op 30-jarige leeftijd pastoor te Copiapo  waar hij een vervallen school vernieuwde. In Antofagasta verbleef hij drie jaar en bouwde er een pastorie en schoollokalen. Gedurende tien jaar was hij onderpastoor in Santiago waar hij erin slaagde een prelatuur op te richten met het oog op een later bisdom. In Illapel heeft hij 400 woningen en een ontmoetingscentrum laten bouwen. Dertig jaar lang trok hij zo door Chili. Overwerkt is hij naar België teruggekeerd.

3 Augustus te Delft

Paulus (Henk) Geraedts, 63 jaar oud, 43 jaar minderbroeder en 37 jaar priester.

Tot 1986 was hij – na zijn studie pastoraaltheologie – eerst lid van de Pastorale Werkgroep Oost Gelderland en vervolgens lid van het pastorale team in het Mozesproject te Amsterdam. In 1986 koos de broederschap hem tot provinciaal. Na de beëindiging van zijn termijn werd hij novicemeester en lid van de noviciaatscommuniteit van de drie orden in Eindhoven. In 1996 rector geworden van het Clara-ziekenhuis sloot hij zich aan bij de communiteit van de Raamstraat in Delft waarvan hij in 1998 gardiaan werd. Hij behartigde samen met anderen de permanente vorming van de broeders door het organiseren van spiritualiteitsdagen en was lid van de Commissie Vorming en Studie. In 2001 opnieuw tot provinciaal gekozen stimuleerde hij het bezinningsproces dat tijdens zijn provincialaat voltooid werd. De internationale broederschap diende hij als voorzitter van de Germaanse conferentie en van de MEFRA.

Henk was een hartelijke gemeenschapsmens die contact zocht met zijn broeders in Nederland en daarbuiten. Na een slopende ziekte is hij aan het begin van zijn tweede triënnium overleden.

12 September te Weert

Innocentius (Harrie) Laurensse, 81 jaar oud, 62 jaar minderbroeder en 55 jaar priester.

Van 1950 – 1974 werkte hij als missionaris in Pakistan en was rector van het regionale seminarie  Christ the King. In 1974 vertrok hij naar Bangladesh en stichtte er een Groot-Seminarie.

Terug in Nederland – 1982 – werd hij pastor in Heerhugowaard en zette zich in voor de broederschap als gardiaan van de regionale communiteit Noord-Holland Noord, als lid van het overlegorgaan en van de werkgroep Vorming in Missionaire Geest en tenslotte als vicarius van de communiteit van Weert, waarheen hij na zijn pastoraat verhuisd was.

12 Oktober te Belo Horizonte, Brazilië

Fortunato (Wim) van Vugt, 78 jaar oud, 58 jaar minderbroeder en 51 jaar priester.

Bijna 50 jaar werkte hij als missionaris in Brazilië en wel in Minas Gerais. De eerste 15 jaar doceerde hij voornamelijk Engels aan middelbare scholen van de franciscanen. De vaste dagorde en het regelmatige ritme die deze functie meebrachten pasten goed bij zijn persoon. Na een extra theologie-cursus brak er een nieuwe periode aan in zijn leven. Hij werd pastor op verschillende plaatsen. De laatste jaren van zijn leven vielen hem zwaar waarvan waarschijnlijk zijn ziekte de oorzaak was.

25 Oktober te Jeruzalem

Antoine (Rizzeer) DEFAUW, uit Tielt, 79 jaar oud, 60 jaar minderbroeder en 53 jaar priester.

Hij trok in 1953 naar Jeruzalem en zou er 50 jaar werken als lid van de Custodie van het H. Land. Een tiental jaren was hij overste van het H. Graf, waarvoor hij elke dag het nachtofficie moest meemaken, cantor zijn, de pelgrims helpen enz. Vele jaren verzorgde pater Rizzeer de massabedevaart naar het nabije Bethlehem voor de mindernachtmis op Kerstmis. Hij was ook een tijd portier en overste van de gemeenschap. Zijn kennis van het Engels, het Italiaans en het Arabisch maakte hem bijzonder geschikt voor het onthaal van pelgrims met paspoortproblemen of voor het gidsen door de stad. Hij was ook een tijd directeur van het franciscaans restaurant Casa Nova.

26 Oktober te Sint-Niklaas

Adhemar (Firminiaan) TEMMERMAN, uit Melle, 84 jaar oud, 52 jaar minderbroeder en 46 jaar priester.

Hij woonde eerst een paar jaar in ons klooster te Tielt en verhuisde in 1962 naar Eeklo waar hij gedurende 25 jaar hard heeft gewerkt. Hij legde zich speciaal toe op de predicatie en sloot zich aan bij het team der volkspredikanten. Tevens werd hij animator voor de franciscaanse missiewerking. Adhemar was ook proost van de mannelijke Derde Orde. Hij stelde het klooster ter beschikking voor het centrum ‘Ecclesia’, waar discussieavonden werden gehouden. In 1986 werd besloten het klooster op te heffen tot pijn van velen. Toen werd hij gardiaan in Sint-Niklaas en volgde  P. Bellarmien op als tweede pastoor van de H. Hartparochie en dat voor nog negen jaar.

31 Oktober te Hasselt

Vincent (Hildegard) LOYENS, uit Vlijtingen, 77 jaar oud, 58 jaar minderbroeder en 51 jaar priester.

Hij werd kapelaan in de pas opgerichte parochie van Hoevezavel en kreeg kort daarop de zware opdracht van verantwoordelijke voor de KAJ van heel Limburg. In 1968 werd hij godsdienstleraar van een zustersschool en nadien in het Atheneum van Gent. Al zijn vrije tijd besteedde hij aan predicatie, recollecties, retraites. Hij preekte jarenlang voor de bedevaarders van Scherpenheuvel en aanvaardde ook de taak van provinciaal assistent voor de franciscaanse lekenorde.

8 November te Warmond

Callistus (Jacques) de Haas, 87 jaar oud, 68 jaar minderbroeder en 61 jaar priester.

Gehinderd door oorlogsomstandigheden kon hij zijn eerste opdracht om als missionaris naar China te gaan niet ten uitvoer leggen. Toch kon hij zijn liefde voor de missie gestalte geven en wel in de jaren dat hij als leraar en prefect verbonden was aan ons missiecollege Watersleyde/Katwijk.

Hierna was hij als pastor werkzaam in het bedrijfsapostolaat, in onze parochie in Heerlen (Sittarderweg) en de laatste jaren van zijn actief leven in het verzorgingshuis Stefanna te Delft. Hij was zijn medebroeders dienstbaar als begeleider van jonge broeders in Weert en ontwikkelde ideeën over Franciscaans leven in de huidige wereld.

12 November te Weert

Canisius (Jos) Vastbinder, 87 jaar oud, 69 jaar minderbroeder en 62 jaar priester.

Priester-leraar – dat streefde hij na en deze functie heeft hij jarenlang mogen vervullen: drie jaar was hij werkzaam aan ons missiecollege te Watersleyde en 30 jaar aan onze school te Venray. In Venray ondersteunde hij de rector van de school met zijn administratieve kwaliteiten, leidde de leerlingenbibliotheek en verzorgde de studieboeken der leerlingen. Tot lang na zijn pensionering bleef hij belast met de studieboekenvoorziening.

De tweede opdracht van zijn leven – priester zijn – maakte hij waar door zijn weekend-assistentie in Leunen – jarenlang! – en de verzorging van de dagelijkse eucharistieviering in verschillende zusterkloosters.

Toen hij de leeftijd der sterken had bereikt – over de 80 was – ging zijn gehoor en gezichtsvermogen zo sterk achteruit dat contact met anderen moeilijk werd en puzzelen en scrabble – zijn grote hobbies – onmogelijk. Aan zijn postzegelverzameling – waarmee hij in zijn jeugd begon -kon hij geen voldoende aandacht schenken. Dat alles maakte zijn oude dag zwaar!

1 December te Genk

Hendrik (Gerwien) HILLEN, uit Bocholt, 88 jaar oud, 67 jaar minderbroeder en 61 jaar priester.

Hij trok naar China om er te gaan werken in dienst van de christenen. Helaas, de Chinese leiders joegen hem naar een paar jaar als vreemdeling het land uit. Terug in België was hij gedurende 14 jaar kapelaan in de St-Valentinusparochie te Heusden-Zolder. In 1966 werd hij pastoor in de St.-Jozefparochie te Tongeren. Daar heeft hij een groot beeld van de H. Rita dat door een onbekende voor de kerkdeur was geplaatst in zijn kerk opgenomen. En zeer vlug werd het een gekende bedevaartplaats. Op tachtigjarige leeftijd nam hij afscheid van zijn parochie en ging in het klooster van Hoevezavel wonen.

14 December te Weert

Apollonius (Jan) Peeters, 74 jaar oud, 53 jaar minderbroeder en 46 jaar priester.

In 1959 vertrekt hij als missionaris naar Indonesië-Papua en voelt zich er bijzonder op zijn plaats. Hij geeft zijn beste krachten aan de mensen aldaar als pastor, deken, op tournee, als rector van de kweekschool, bestuurslid, als taalstudent. Midden in zijn actief leven werd hij getroffen door een herseninfarct. Na revalidatie in Nederland keerde hij terug naar Papua. Spoedig bleek echter dat hij zijn werk niet meer kon doen.

Hij vindt de nodige verzorging in Weert. Steeds moet hij meer aan zelfstandigheid inleveren tot hij geheel van anderen afhankelijk is. In diep geloof heeft hij zijn ernstige ziekte aanvaard.

17 December te Lanaken, huize Sint-Anna

Pascal (Medard) MARCHAL, uit Stevoort, 95 jaar oud, 76 jaar minderbroeder en 69 jaar priester.

Over zijn eigen roeping vertelde hij: ‘Toen mijn vader 25 was ging hij te rade bij het Heilig Paterke van Hasselt om te vernemen welke zijn toekomstige levensstaat zou zijn. Deze antwoordde hem: ‘Je moet trouwen en één van je kinderen zal later minderbroeder worden’. Medard was dat kind. In 1937 vertrok hij naar Kongo. Hij deed er de brousse. Hij verhuisde 17 keer en zwierf zo heel het missiegebied rond. Hij was overste te Kafakumba en directeur van een lagere school te Kasaï. In 1988, na 38 jaar Kongo, keerde hij terug en was nog vele jaren werkzaam in Klein-Gelmen en Kesselt. Zijn laatste jaren verbleef hij in het klooster te Rekem en huize Sint-Anna.

25 December te Sint-Niklaas

Karel (Floriaan) HERMANS, uit Puurs, 90 jaar oud, 71 jaar minderbroeder en 65 jaar priester.

Na het eloquentie-jaar werd hij naar Tielt gestuurd. Het hielp daar de bedelbroeder bij het transport. In 1943 verhuisde hij naar Mechelen en werd er proost van de KAJ en de KWB. Toen trok hij herhaaldelijk met jongeren, gezinnen en ouden van dagen met de Mutualiteiten naar Zwitserland. In 1953 werd hij gardiaan te Mechelen om tevens als leraar te doceren in verpleegsterscholen te Duffel, Lier en Brecht. Hij werd geprezen als een goede leraar. In 1980 zocht hij als pensioengerechtigde een passend apostolaatswerk. De deken van Bornem hielp hem bij de benoeming als pastoor van de St. Vincentiusparochie in Branst. De laatste vijf jaren woonde hij in Sint-Niklaas.

26 December te Driebergen

Bruno (Gijs) van Wijk, 90 jaar oud en 67 jaar minderbroeder.

In zijn lange leven heeft hij in verschillende functies de broederschap gediend: als refterier, gastenbroeder, portier, als tuinman. Op zijn 50ste begon hij aan een belangrijk deel van zijn leven. Hij werd aangesteld bij de missieprocuur en verzamelde geld voor de missie door verkoop van de mssie-kalender, missiebusjes, inning van giften. Met veel enthousiasme heeft hij dat gedaan. Hij maakte snel contact met mensen en dat talent maakte hem zeer geschikt voor deze functie die hij tot hoge ouderdom heeft uitgeoefend

Ter nagedachtenis aan broeders overleden in: