Deel 12: Het vrije Zonnelied
Kinderen en hippies
In 2025 is het Zonnelied van Franciscus van Assisi 800 jaar jong. Gedurende deze acht eeuwen heeft het een ontelbare schare dichters, schrijvers, musici en andere kunstenaars geïnspireerd. Om deze verjaardag te vieren, brengen we dit jaar elke maand een bijzondere uitvoering of interpretatie van Franciscus’ literaire meesterwerk. Deze maand gaan we kijken naar versies van het Zonnelied die heel vrij met het bronnenmateriaal omgesprongen zijn. Versies voor kinderen en hippies …
Zonnelied (voor kinderen)
Goeie dag, broeder zon,
je schijnt op mijn gezicht
elke morgen word ik wakker
van jouw warme licht.
Goede nacht, zusje maan
je kijkt naar mij van verre
en daarboven heel erg helder
fonkelen alle sterren.
Wees gegroet, snelle wind
wat waai jij door mijn haren,
zachte bries of wilde storm
en bomen zonder blaren.
Heerlijk fris, zusje water
je bent voor ons een zegen.
heel de aarde leeft van jou
in onweer, sneeuw of regen.
Wees geloofd, broeder vuur
je bent zo warm en prachtig!
Je verlicht de donkere nacht:
je vlam van blijheid krachtig.
Dank je wel, zusje aarde
voor alles wat je geeft.
Jij beschermt ons als een moeder
en zorgt voor al wat leeft.
Lieve God, goede Vader,
bedankt voor alle mensen
die ons helpen en vergeven,
en die ons vrede wensen.
Het zonnelied van Franciscus heeft in de loop van haar 800-jarige bestaan heel wat dichters, liedschrijvers, componisten en kunstenaars geïnspireerd om hun visie op het werk te verbeelden. In de loop van dit jubileumjaar hebben we dan ook elf keer dergelijke varianten en versies van het Zonnelied gepresenteerd, te beginnen met een versie die de oorspronkelijke, onaangepaste, Umbrische tekst van Franciscus gebruikt. Om te eindigen kijken we naar het andere uiterste. De tekst van Franciscus heeft ook heel wat kunstenaars geïnspireerd er een heel andere weg mee in te slaan en zo Zonneliederen te produceren die in hun inhoud en geest weinig gelijkenissen vertonen met de tekst van Franciscus.
Een leuk voorbeeld hiervan is het charmante Zonnelied dat door Lin de Laat en Pieter Korremans werd gemaakt voor het franciscaanse Museum DE MINDERE in Sint-Truiden.
De prachtig verwoorde tekst op kindermaat verschilt fundamenteel van de oorspronkelijke tekst van Franciscus. Waar in de oorspronkelijke tekst God, de allerhoogste, almachtige, goede Heer, aangesproken wordt en geloofd om en door de schepping wordt in deze tekst de verschillende natuurelementen zelf aangesproken, begroet en bedankt. Hierdoor krijgt de tekst een geheel nieuwe focus en wordt zo meer een liefdesgedicht dan een gebed. Alleen in het laatste couplet verandert het weer doordat ook God, na de natuurelementen, aangesproken en bedankt wordt.
Ondanks de afwijkende focus met het lied van Franciscus, is dit Zonnelied voor kinderen wel als Zonnelied herkenbaar. Het heeft de afwisselende benoeming van de natuurelementen, een godsdienstig karakter en benoemt de elementen met broer en zus. We kunnen ons de vraag stellen of er ook liederen bekend staan als Zonnelied die geen inhoudelijke gelijkenissen vertonen met het lied van Franciscus.
Een ander, zeer bekend, Zonnelied voldoet aan deze beschrijving. In 1972 kwam de Italiaans-Engelse film Brother Sun, Sister Moon / Fratello sole, sorella luna, van regisseur Franco Zefferinelli uit. De film herverteld het leven van Franciscus door elementen van de toenmalige hippiecultuur met de biografie van de heilige te vermengen. Het resultaat is een buitengewoon mooie, maar ook anachronistische film. Voor de Engelstalige versie vroeg de regisseur aan de Schotse zanger Donovan om de soundtrack van de film te verzorgen. Donovan was betrokken in de “Flower Power”- beweging en maakte voor de film hippiemuziek.
Als onderdeel van de score van de film is er een Zonnelied. Het wordt in de film opgevoerd bij de bekering van Franciscus, waar hij het in de realiteit slechts in het laatste jaar voor zijn dood schreef. Ook de tekst van het lied heeft met Franciscus zijn leven weinig van doen.
Affiche van Brother Sun, Sister Moon.
Brother Sun, Sister Moon
Brother Sun and Sister Moon
I seldom see you seldom hear your tune
Preoccupied with selfish misery
Brother Wind and Sister Air
Open my eyes to visions pure and fair
That I may see the glory around me
I am God’s creature, of Him I am part
I feel His love awakening my heart
Brother Sun and Sister Moon
I now do see you, I can hear your tune
So much in love with all that I survey
Broeder zon, zuster maan (vertaling)
Broeder Zon en Zuster Maan
Ik zie je zelden, ik hoor je melodie zelden
Bezorgd door egoïstische ellende
Broeder Wind en Zuster Lucht
Open mijn ogen voor zuivere en schone visioenen
Opdat ik de glorie om me heen mag zien
Ik ben Gods schepsel, van Hem maak ik deel uit
Ik voel Zijn liefde mijn hart ontwaken
Broeder Zon en Zuster Maan
Ik zie je nu, ik kan je melodie horen
Zo verliefd op alles wat ik overzie
Donovan in 1966.










