Voor de vierde keer in vier jaar schrijven wij een artikel over verkiezingen. Dat lijkt mij voldoende om te stellen dat ons land de laatste jaren te vaak in Haagse crises terechtkomt.

Sommige partijen spinnen garen bij crisis: zij zijn erbij gebaat dat een probleem in stand blijft, omdat ze daar hun bestaansrecht aan ontlenen. Ze wíllen helemaal niet werken aan oplossingen.

De Tweede Kamer bleek moreel te zinken door een voorstel aan te nemen dat barmhartigheid aan illegalen strafbaar stelt – nota bene gesteund door twee partijen die zich christelijk noemen. Ik heb er geen woorden voor, althans geen nette…

Volgens de Belgische cultuurhistoricus, archeoloog, schrijver en Denker der Nederlanden David van Reybrouck is onze huidige democratie “een postkoets die op de snelweg rijdt”. Hij pleit voor een ‘Derde Kamer’ met burgerberaden, waarin je niet wordt gekozen, maar ingeloot. Elke burger heeft evenveel kans erin te komen, zodat je een exacte afspiegeling van de samenleving krijgt. Nog een extra gremium is wel een verregaande oplossing.

Binnen onze franciscaanse spiritualiteit is aan het ministerschap een periode van maximaal (6+3=) 9 jaar verbonden. Ik denk dat het goed zou zijn als aan alle politieke functies – ook dat van Kamerlid – een maximumtermijn van 9 jaar verbonden wordt. Dan is het doel niet om aan de macht te blijven of in de blauwe zetel te blijven plakken, maar om dienend en compromisbereid te zoeken naar werkbare oplossingen. ‘Minister’ betekent immers ‘dienaar’. Die mentaliteitsverandering lijkt me de enige redding voor een tamelijk ontspoorde politiek.

In de woorden van Franciscus: “‘Ik ben niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen’, zegt de Heer. Wie over anderen is aangesteld, mag zich op deze functie evenveel beroemen als wanneer hij de taak kreeg om de voeten van de broeders te wassen. En naarmate hij zich meer opwindt over de ontheffing uit deze functie, dan uit die van voetenwasser, in die mate let hij op de beurs tot gevaar van zijn ziel.”

‘Let je op de beurs’, dan ben je als Judas Iskariot (de penningmeester van Jezus’ gezelschap): de verrader van God, jezelf én de mensen waarvoor je zogenaamd wilt opkomen.

Hans-Peter Bartels ofm

Dit artikel verscheen eerder in het magazine Minderbroeders Franciscanen, nr. 4, 2025.