Wees geprezen, mijn Heer, door wie omwille van uw liefde
vergiffenis schenken, en ziekte en verdrukking dragen.
Gelukkig wie dat dragen in vrede,
want door U, Allerhoogste, worden zij gekroond.

Na alle lofprijzing rond de hemellichamen en de vier elementen wind, vuur, water en aarde (en allemaal alleen maar in positieve zin bemediteerd), komt Franciscus nu uit bij de mens. En hij zoomt in op een  opvallend serieus aspect: vergiffenis schenken en ziekte en verdrukking dragen. De broosheid van het bestaan komt in beeld. Mensen zijn broze schepselen, bezeren elkaar nu eenmaal, hebben een lichaam dat ten prooi kan vallen aan ziekte en hun ziel kan in de verdrukking komen.

Vanuit zijn eigen, intense levenservaringen reikt Franciscus twee remedies aan om hier goed mee om te gaan: elkaar vergeven en draagkracht ontwikkelen. Vergeven spreekt namelijk én de daders van het onheil vrij én het heeft een bevrijdende werking op degene die het onheil loslaat door vergiffenis te schenken. Vastgelopen relaties komen weer tot leven. Voor Franciscus als religieus genie kan dat alleen maar ‘omwille van uw liefde’. Vanuit de verbinding dus met de Bron van alle leven, de Allerhoogste zelf. Vanuit die verbinding kan een liefde en kracht gaan stromen die vastgelopen relaties nieuwe kansen biedt om weer in beweging te komen.

Opvallend is dat het werkwoord ‘dragen’ hier twee keer wordt genoemd. Een werkwoord dat Franciscus zeer dierbaar was. De inspiratie hiervoor kwam voor hem rechtstreeks van Maria en Jezus, die beiden in hun leven zoveel gedragen hebben, omwille van ons heil. Denk maar aan de ‘zeven smarten’ die Maria te dragen kreeg: de aankondiging dat haar pasgeborene veel zou moeten lijden, enkele jaren vluchtelingengezin zijn, drie dagen op zoek gaan naar haar vermiste zoon, getuige zijn van je zoon stervend aan het kruis, en andere lasten. Denk ook aan Jezus die wist dat Hij op de dodenlijst stond vanaf het moment dat hij met zijn baanbrekende liefde naar buiten trad. Hij droeg zijn kruis niet één dag onderweg naar Golgotha maar enkele jaren.

Modern gezegd roept Franciscus ons met zijn Zonnelied op om draagkracht te ontwikkelen: geduld, volharding, het uithouden als iets tegenzit, je idealen en overtuigingen vasthouden ook als niemand anders ze deelt. En dat in een wereld waarin steeds meer dingen oppervlakkig ‘opgeleukt’ moeten worden en waarin een zogenaamd ‘kort lontje’ welig tiert. Franciscus biedt een alternatief voor het ideaal van de maakbaarheid, van het ‘Make… great again’: draagkracht ontwikkelen! Niet als een soort berusting of als een menselijke prestatie, maar vanuit een bewust nagestreefde en aangegane verbinding met de Bron van alle Liefde, die stroomt en wil stromen in alle schepselen. Het gaat hierbij om een afhankelijkheid die vrij maakt én vervult met vrede. Wie deze Bron vindt gaat steeds meer lofzingen. De lofzingende mens wordt zo de kroon op de schepping.

De afbeelding toont ons de ‘Duif van de vrede’. Hij is afkomstig uit het boek: “Mens van het paradijs, Franciscus van Assisi,” Loguez Salamanc, 1986, geschreven door Leonardo Boff en geïllustreerd door Nelson Porto. De oorspronkelijke afbeelding is een schilderij in acryl op linnen.

Opvallend is de grote duif, symbool van vrede. Een duif heeft namelijk geen galblaas maar een krop die voedsel bewaart en verteert, en kan dus nooit ‘zijn gal spuwen’. In zijn linkerhand houdt Franciscus een grote appel vast. Mogelijk verwijzend naar de appel van het paradijs, waardoor er zoveel onvrede in de wereld zou komen?

Nelson Porto leefde in Rio de Janeiro (Brazilië) van 1950 – 1987 en was beeldend kunstenaar. Zijn werk, naïeve schilderkunst, is rijk aan symboliek en wordt gekenmerkt door natuurlijke elementen en speelse scènes. De werkelijkheid en de verbeelding komen samen in levendige composities. Zijn vermogen om eenvoudige scènes om te zetten in verfijnde kunst met veel bomen, vogels en sterren, krijgt veel waardering, waardoor hij een prominente plaats inneemt in de geschiedenis van de Braziliaanse kunst.