Die beginzin koos paus Franciscus natuurlijk heel bewust, want encyclieken worden altijd vernoemd naar hun beginwoorden. Het is dit jaar tien jaar geleden dat Laudato Si’ verscheen op een zeer welgekozen moment, 24 mei 2015, vlak voor de grote klimaattop waarop het klimaatakkoord van Parijs werd gesloten. De encycliek werd niet, zoals doorgaans, gericht aan katholieken, maar aan ‘alle mensen van goede wil’.

Paus Franciscus kon zo zijn invloed doen gelden op het gebied van klimaat en armoede. Die horen bij elkaar. Bij klimaatverandering zijn de armen het kind van de rekening. De rijken zitten vaak hoog en droog (maar niet té droog), terwijl de armen als eersten de woestijn of juist de zee zien oprukken.

Nu zijn we tien jaar verder. Hoe staat het er voor? Op het eerste gezicht diep treurig. Paus Franciscus is dood. De doelen van het klimaatakkoord van Parijs lijken onhaalbaar. In vele landen regeren politici die geen werk willen maken van ‘ecologische bekering’ zoals paus Franciscus dat noemde: je keren tot God, elkaar én de schepping. En: genoegen nemen met genoeg.

En toch moeten we ervoor waken het hoofd te laten hangen. Er zijn prachtige initiatieven genomen, vaak met de encycliek als inspiratiebron. Denk aan ‘Laudato Si-tuinen’, gespreksgroepen, bezinningsbijeenkomsten, enzovoorts. De schepping staat definitief op de kaart van kerken. En ook paus Leo XIV heeft zich uitgesproken over de noodzaak van dringende klimaatactie.

Net als 800 jaar geleden hebben we een broeder Franciscus gehad die de boel flink opschudde en ook nu hebben we een broeder Leo om zaken te implementeren.

Hans-Peter Bartels ofm

Voor verschillende activiteiten rond 800 jaar Zonnelied en 10 jaar Laudato Si’, kijk op: Jubileum Zonnelied en Laudato Si | Laudato Si’ Alliantie Nederland