Wat kunnen wij leren van Joden?
Dag van het Jodendom
De Rooms-Katholieke kerk houdt op 17 januari ‘de dag van het Jodendom’. Een van de doelen van deze dag is dat katholieken kennis op kunnen doen over het Jodendom. Ons christendom wortelt in het Jodendom en wie zijn wortels goed leert kennen, wortelt beter in zijn eigen geloof. Maar, vraag je je misschien af, wat kunnen christenen leren van Joden?
Bruiloft te Kana door Duccio di Buoninsegna
We mogen als christenen niet vergeten dat Jezus een Jood was. En voor sommige katholieken is het moeilijk te accepteren dat Maria geen katholieke mevrouw was, maar een Joodse vrouw was, bleef en is – om de beleidsmedewerkster Kerk & Jodendom van de Nederlandse Rooms-katholieke kerk te parafraseren.
Jezus, Maria en de apostelen leefden en de evangelisten schreven vanuit hun Hebreeuwse mindset. Geef een Nederlander, een Zimbabwaan en een Surinamer een thema en laat ze een verhaal vertellen – en ze komen met een totaal ander verhaal en totaal andere voorbeelden. Zo gaat dat ook met de Bijbelse schrijvers. Neem bijvoorbeeld het verhaal van de bruiloft te Kana. Dat begint met “op de derde dag was er een bruiloft te Kana.” Wij zouden heel gauw zeggen: is dat detail belangrijk? Het had toch ook de tweede of vierde dag kunnen zijn?
En toch heeft het een duidelijke reden dat het op ‘de derde dag was’. De derde dag van de joodse kalender is de dinsdag. Traditioneel trouwen veel Joden op die dag. Waarom?
Als we kijken naar het scheppingsverhaal, is de derde dag de enige dag waar twee keer staat “En God zag dat het goed was.” Hierin zien de rabbijnen een dubbel goed voorteken: één voor de bruidegom en één voor de bruid. De evangelist Johannes wil ons er dus goed op wijzen dat het verhaal zich afspeelt op de echte dag van de huwelijksceremonie en niet zomaar een afterparty. Jezus’ eerste teken vindt dus plaats op een heel belangrijk moment. En eigenlijk is het bizar dat op zo’n belangrijk moment de wijn opraakt. Op welke bruiloft gebeurt dat nou zo vroeg? Het is niet in de late uurtjes… Zulke pregnante kleine opmerkingen kun je alleen goed aanvoelen als je iets weet van de Joodse gedachtewereld.
Tegengaan van antisemitisme
Een tweede belangrijk doel van deze dag is het tegengaan van antisemitisme. En helaas nemen de bedreigingen aan het adres van Joden steeds meer toe. Ja, zul je zeggen… dan moeten ze in Israël maar niet… Nee, nee… we mogen Nederlandse Joden niet lastigvallen met wat er in Israël gebeurt. Wat kan een Nederlandse Jood doen? Netanyahu opbellen en zeggen dat hij ophoudt? Was het maar zo gemakkelijk…
“De verhalen die ik hoor, zijn hartverscheurend. De angst onder Joden – en moslims – is groot.”
Pexels - Fauxels
